ملاک های تشخیصی اختلال استرس پس از آسیب DSM-V
توجه: ملاک های زیر در مورد بزرگسالان، نوجوانان و کودکان بالای 6 سال به کار می روند. برای کودکان 6 ساله و پایین تر، به ملاک های مشابه زیر مراجعه کنید.
A. مواجهه با مرگ واقعی یا تهدید به مرگ، جراحت جدی، یا خشونت جنسی به صورت یکی (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر:
1. تجربه کردن مستقیم رویداد (رویدادهای) آسیب زا
2. شاهد بودن رویداد (رویدادها) به صورتی که برای دیگران رخ داده است.
3. آگاهی از اینکه رویداد (رویدادهای) آسیب زا برای اعضای خانواده نزدیک یا دوستان نزدیک اتفاق اتفاق است. در موارد مرگ واقعی یا تهدید به مرگ عضوی از خانواده یا دوست، این رویداد (رویدادها) باید خشونت آمیز یا تصادفی بوده باشد.
4. تجربه کردن مواجهه مکرر یا شدید با جزئیات ناخوشایند رویداد (رویدادهای) آسیب زا (مثلا، اولین پاسخ دهندگان، جنازه های انسان را جمع می کنند؛ افسران پلیس بارها با جزئیات کودک آزاری مواجه می شوند).
توجه: ملاک ۸۴ در مورد مواجهه از طریق رسانه های الکترونیک، تلویزیون، فیلمها، یا تصاویر کاربرد ندارد، مگر اینکه این مواجهه مرتبط با کار باشد.
B. وجود یکی (یا تعداد بیشتری) از نشانه های مزاحم زیر در ارتباط با رویداد (رویدادهای) آسیب را که بعد از وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب زا شروع می شود:
1. خاطرات ناراحت کننده مکرر، غیرارادی، و مزاحم رویداد (رویدادهای) آسیب زا
توجه: در کودکان بالای ۶ سال، بازی مکرری ممکن است روی دهد که در آن موضوعات با جنبه هایی از رویداد (رویدادهای) آسیب زا ابراز شوند.
2. رؤیاهای ناراحت کننده مکرر که در آنها محتوا و/ یا عاطفه رؤیا با رویداد (رویدادهای) آسیب زا ارتباط دارد.
توجه: در کودکان، ممکن است رؤیاهای ترسناک بدون محتوای قابل تشخیصی وجود داشته باشد.
3. واکنش های تجزیه ای (مثل بازگشت ها به گذشته ) که در آنها فرد به گونه ای احساس یا عمل میکند که گویی رویداد (رویدادهای) آسیب زا دوباره روی می دهند. (چنین واکنشهایی ممکن است به صورت یک پیوستار روی دهند، به طوری که جلوه بسیار شدید، نا آگاهی کامل از محیطهای اطراف باشد).
توجه: در کودکان، بازآفرینی مجدد مرتبط با آسیب ممکن است در بازی روی دهد.
4. ناراحتی روان شناختی شدید یا طولانی هنگام مواجهه با نشانه های درونی یا بیرونی که نماد جنبهای از رویداد (رویدادهای) آسیب زا هستند یا به آن شباهت دارند.
5. واکنشهای فیزیولوژیکی محسوسی به نشانه های درونی یا بیرونی که نماد جنبه ای از رویداد رویدادهای) آسیب زا هستند یا به آن شباهت دارند.
C. اجتناب مداوم از محرکهای مرتبط با رویداد (رویدادهای) آسیب زا که بعد از وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب زا شروع میشود، و با یک یا هر دو مورد زیر ثابت می شود:
1. اجتناب یا اقداماتی برای اجتناب کردن از خاطرات، افکار، یا احساسات ناراحت کننده در مورد رویداد(رویدادهای) آسیب زا یا خاطرات، افکار یا احساسات ناراحت کنندهای که ارتباط نزدیک با این رویداد دارند.
2. اجتناب یا اقداماتی برای اجتناب کردن از یادآورهای بیرونی (افراد، مکانها، گفتگوها، فعالیت ها، اشیا، موقعیتها) که خاطرات، افکار، یا احساسات ناراحت کننده در مورد رویداد (رویدادهای) آسیب زا را برانگیخته می کنند.
D. تغییرات منفی در شناخت ها و خلق مرتبط با رویداد (رویدادهای) آسیب زا که بعد از وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب شروع یا بدتر می شوند، به صورتی که با دو (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر ثابت می شود:
1. ناتوانی در به یاد آوردن جنبه مهمی از رویداد (رویدادهای) آسیب زا (معمولا به علت یادزدودگی تجزیه ای و نه عوامل دیگری همچون صدمه سر، الکل، یا داروها).
2. عقاید یا انتظارات منفی مداوم و اغراق آمیز در مورد خود، دیگران یا دنیا (مثلاً «من بدم»، «به هیچ کس نمی توان اعتماد کرد»، «دنیا کاملاً خطرناک است»، «کل دستگاه عصبی من برای همیشه نابود شده است ).
3. شناختهای تحریف شده مداوم در مورد علت یا پیامدهای رویداد (رویدادهای) آسیب زا که باعث می شوند فرد خود یا دیگران را سرزنش کند.
4. حالت هیجانی منفی مداوم (مثل ترسی، وحشت، خشم، گناه، یا شرم).
5. کاهش محسوسی علاقه به فعالیتهای مهم یا شرکت کردن در آنها،
6. احساسی گسستگی از دیگران یا بیگانگی با آنها.
7. ناتوانی مداوم در تجربه کردن هیجانات مثبت (مثل ناتوانی در تجربه کردن احساسات شادی، خشنودی، یا عشقی).
E. تغییرات محسوس در برانگیختگی و واکنش پذیری در ارتباط با رویداد (رویدادهای) آسیب زا که بعد .3 وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب شروع یا بدتر می شوند و با دو (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر ثابت می شود:
1. رفتار تحریکپذیر و طغیانهای خشم (با اندکی تحریک یا بدون آن) که معمولاً به صورت برخاشگری کلامی یا جسمانی نسبت به افراد یا اشیا ابراز می شوند.
2. رفتار بی پروا یا نابودکننده خود.
3. گوش به زنگی مفرط
4. پاسخ یکه خوردن اغراق آمیز
5. مشکلاتی در رابطه با تمرکز
6.اختلال خواب (مثل مشکل به خواب رفتن یا خفته ماندن یا خواب بی قرار)
f. مدت این اختلال (ملاکهای d ، c ، b وe) بیش از ۱ ماه است.
G. این اختلال ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عملکرد اجتماعی، شغلی، با زمینههای مهم دیگر عملکرد ایجاد می کند.
H. این اختلال ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل دارو، الکل) یا بیماری جسمانی دیگر نیست.
مشخص کنید آیا:
همراه با نشانه های تجزیه ای: نشانه های فرد ملاکهای اختلال استرسی پس از اسیب را برآورده میکنند، و علاوه بر آن، فرد در پاسخ به عامل استرس زا، نشانه های مداوم یا عودکننده هریک از موارد زیر را تجربه میکند:
1. مسخ شخصیت : تجربیات مداوم یا عودکننده احساس جدا بودن از فرایندهای ذهنی یا بدن خویش و انگار که فرد مشاهده گر بیرونی فرایندهای ذهنی یا بدن خویش است (مثل این احساسی که گویی فرد در عالم رؤیاست؛ احساسی واقعی نبودن خود یا بدن یا اینکه زمان به کندی پیش میرود).
2. مسخ واقعیت : تجربیات مداوم یا عودکننده واقعی نبودن محیط اطراف (مثلا دنیای پیرامون فرد به صورت غیرواقعی، رؤیا مانند، دور، یا تحریف شده تجربه می شود).
توجه: برای استفاده از این نوع فرعی، نشانه های تجزیه ای نباید ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل بیهوشی های موقت، رفتار به هنگام مسمومیت با الکل) یا بیماری جسمانی دیگر باشند (مثل حملات صرعی ناحیه ای مرکب).
مشخص کنید اگر:
همراه با جلوه معوق : اگر ملاکهای تشخیصی کامل تا حداقل ۶ ماه بعد از رویداد برآورده نشده باشند (گرچه شروع و جلوه برخی نشانه ها ممکن است فوری باشن
اختلال استرس پس از آسیب در مورد کودکان ۶ ساله و پایین تر ?-?
???
a. در کودکان ۶ ساله و پایین تر، مواجهه با مرگ واقعی یا تهدید به مرگ، جراحت جدی، یا خشونت جنسی به صورت یکی (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر:
1. تجربه کردن مستقیم رویداد (رویدادهای) آسیب زا.
2. شاهد بودن رویداد (رویدادها) به صورتی که برای دیگران، مخصوصاً مراقبت کنندگان اصلی رخ داده است.
توجه: شاهد بودن، رویدادهایی را شامل نمی شود که فرد فقط در رسانه های الکترونیک تلویزیون، فیلمها، یا تصاویر آنها را مشاهده کرده است.
3. آگاهی از اینکه رویداد (رویدادهای) آسیب زا برای والد یا شخصی مراقبت کننده اتفاق افتاده است.
B. وجود یکی (یا تعداد بیشتری) از نشانههای مزاحم زیر در ارتباط با رویداد (رویدادهای) آسیب زا که بعد از وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب زا شروع می شوند:
1. خاطرات ناراحت کننده عودکننده، غیرارادی، و مزاحم رویداد (رویدادهای) آسیب زا
توجه: خاطرات خودانگیخته و مزاحم ممکن است لزوماً ناراحت کننده به نظر نرسند و ممکن است به صورت بازآفرینی تجربه تجربه در بازی ابراز شوند.
2. رویاهای ناراحت کننده مکرر که در آنها، محتوا و / یا عاطفه رویا به رویداد (رویدادهای) آسیب زا ارتباطی دارد.
توجه: شاید معلوم کردن اینکه محتوای ترسناک با رویداد آسیب زا ارتباط دارد امکان پذیر نباشد.
3. واکنش های تجزیه ای (مثل بازگشت ها به گذشته) که در آنها کودک طوری احساس یا عمل می کند که انگار رویداد (رویدادهای) آسیب زا دوباره اتفاق می افتد. (چنین واکنش هایی ممکن است به صورت یک پیوستار روی دهند، به طوری که جلوه بسیار شدید، ناآگاهی کامل از محیط های اطراف باشد). این گونه بازآفرینی مرتبط با آسی ممکن است در بازی روی دهد.
4. ناراحتی روان شناختی شدید یا طولانی هنگام مواجهه با نشانه های درونی یا بیرونی که نماد جنبه ای از رویداد (رویدادهای) آسیب زا هستند یا به آن شباهت دارند.
5. واکنش های فیزیوروژیکی محسوس با یادآورهای رویداد (رویداد های) آسیب زا.
C. یکی (تعداد بیشتری) از نشانه های زیر از بیانگر اجتناب مداوم از محرک های مرتبط با رویداد (رویدادهای) آسیب زاست یا تغییرات منفی در شناخت ها و خلق مرتبط با رویداد (رویدادهای) آسیب زا باید وجود داشته باشند، و بعد از این رویدادها (رویدادها) شروع شده یا بعد از این رویداد (رویدادها) بدتر شده باشند.
اجتناب مداوم از محرک ها
1. اجتناب یا اقداماتی برای اجتناب از فعالیت ها، مکان هاف یا یادآورهای مادی که خاطرات رویداد (رویدادهای) آسیب زا را برانگیخته می کنند.
2. اجتناب یا اقداماتی برای اجتناب از افراد، گفتگوها، یا موقعیت های میان فردی که خاطرات رویداد (رویدادهای) آسیب زا را برانگیخته می کنند.
تغییرات منفی در شناخت ها
3. افزایش قابل ملاحظه فراوانی حالت های هیجانی منفی (مثل ترس، گناه، غم، شرم، سردرگمی).
4. کاهش علاقه محسوس به فعالیت های مهم، از جمله محدودیت بازی یا مشارکت کردن در آنها.
5. رفتار کناره گیری اجتماعی
6. کاهش مداوم ابراز هیجانات مثبت
d. تغییراتی در برانگیختگی و اکنش پذیری در ارتباط بارویداد (رویدادهای) آسیب زا که بعد از وقوع رویداد (رویدادهای) آسیب زا شروع یا بدتر می شوند، به صورتی که با دو (یا تعداد بیشتری) از موارد زیر ثابت می شود:
1. رفتار تحریک پذیر یا طغیان های خشم (با اندکی تحریک یا بدون آن) که معمولا به صورت پرخاشگری کلامی یا جسمانی نیست به دیگران یا اشیا ابراز می شود (از جمله قشقرق های شدید).
2. گوش به زنگی مفرط
3. پاسخ یکه خوردن اغراق آمیز
4. مشکلاتی در رابطه با تمرکز
5. اختلال خواب (مثل مشکل به خواب رفتن و خفته ماندن یا خواب بی قرار).
E. مدت این اختلال بیش از 1 ماه است.
F. این اختلال ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در روابط با والدین، خواهر – برادرها، همسالان، یا مراقبت کنندگان دیگران یا رفتار تحصیلی ایجاد می کند.
G. این اختلال ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل دارو یا الکل) یا بیماری جسمانی دیگر نیست.
مشخص کنید آیا:
همراه با نشانهای تجزیه ای: نشانه های فرد ملاک های اختلال استرس پس از آسیب را برآورده می کنند و فرد نشانه های مداوم یا عودکننده هر یک از موارد زیر را تجربه می کند:
1. مسخ شخصیت : تجربیات مداوم یا عودکننده احساس جدا بودن از فرایندهای ذهنی یا بدن خویش و انگار که فرد مشاهده گر بیرونی فرایندهای ذهنی یا بدن خویش است (مثل این احساسی که گویی فرد در عالم رؤیاست؛ احساسی واقعی نبودن خود یا بدن یا اینکه زمان به کندی پیش میرود).
2. مسخ واقعیت : تجربیات مداوم یا عودکننده واقعی نبودن محیط اطراف (مثلا دنیای پیرامون فرد به صورت غیرواقعی، رؤیا مانند، دور، یا تحریف شده تجربه می شود).
❗️توجه: برای استفاده از این نوع فرعی، نشانه های تجزیه ای نباید ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل بیهوشی های موقت) یا بیماری جسمانی دیگر باشند (مثل حملات صرعی ناحیه ای مرکب).
مشخص کنید اگر:
همراه با جلوه معوق: اگر ملاک های تشخیصی کامل تا حداقل 6 ماه بعد از رویداد برآورده نشده باشند (گرچه شروع و جلوه برخی نشانه ها ممکن است فوری باشند).
?پس همانطور كه ميبينيد اختلال PTSD به دو بخش ( براي افراد بالاي ٦سال، و براي كودكان زير ٦سال) تقسيم بندي ميشود و دو ملاك مجزا براي اين دو سري سن را در بردارد.