اختلال ارگاسمی مرد گاها ارگاسم مهار شده یا انزال تاخیری یا دیررس نامیده میشود .
Male Orgasmic Disorder= Retarded Ejaculation
بروز آن بسیار کمتر از میزان بروز انزال زودرس و اختلال نعوظ می باشد. شیوع کلی ۵% گزارش شده است.در این اختلال مرد اگر هم ضمن مقاربت قادر به انزال باشد به دشواری به ان نایل میشود. درمان تاخیر در انزال دشوار است و تنها ۵۸ درصد افراد مبتلا به این عارضه می توانند بهبودی قابل توجهی به دست آوردند. از آنجا که میزان شیوع این اختلال در مقایسه با زود انزالی و اختلال نعوظ بسیار کم است، تعداد مقالات پزشکی کمتری در این مورد وجود دارد. مردانی که همیشه یک نوع از تحریک جنسی را تجربه می کنند (مثل خود ارضائی) ممکن است در مواجهه با یک تحریک جنسی متفاوت (رابطه زناشوئی طبیعی) نتوانند به ارضاء جنسی برسند.
انجمن روانپزشکی آمریکا ملاک های تشخیصی ذیل را برای این اختلال مطرح کرده است:
۱- فقدان یا تاخیر مستمر و عود کننده ارگاسم متعاقب تحریک جنسی طبیعی با شدت و مدت و تمرکز کافی متناسب با سن
۲-اختلال باعث ناراحتی عمده فرد و مشکلات بین فردی شده است
۳- یک اختلال روانپزشکی دیگر نظیر افسردگی ( بجز یک کژکلری جنسی دیگر) توضیح بهتری برای آن نبوده و ناشی از بیماری طبی عمومی یا مصرف یک دارو یا مواد نمی باشد
۴- انواع.. سراسر زندگی/ اکتسابی..فراگیر/موقعیتی..ناشی از عوامل روانشناختی/عوامل مرکب…دارد
سازمان بهداشت جهانی این اختلال را کژکاری ارگاسمی Orgasmic Dysfunction نامیده است وملاک های تشخیصی ذیل را دارد:
۱- کژکاری ارگاسمی وجود دارد( فقدان یا تاخیر طولانی ارگاسم) که به یکی از اشکال زیر ظاهر می شود:
– ارگاسم در هیچ موقعیتی تجربه نشده است
-کژکاری ارگاسمی پس از دوره ای از پاسخ نسبتا طبیعی ایجاد شده است:
. کلی( در همه موقعیت ها و با هر شریک جنسی)
. موقعیتی( برای مردان یکی از موارد زیر ممکن است دیده شود:)
/ارگاسم فقط در خواب رخ میدهد نه در بیداری
/ ارگاسم هرگز در حضور شریک جنسی روی نمی دهد
/ ارگاسم در حضور شریک جنسی روی می دهد ولی در حین مقاربت ایجاد نمی شود
/// ( برای زنان ارگاسم فقط در موقعیت های خاص ایجاد میشود مثل خودارضایی یا شریک جنسی خاص)
۲-ملاک های کلی کژکاری جنسی وجود داشته باشد:
– فرد قادر نیست در رابطه جنسی دلخواهش شرکت کند
– کژکاری مکرر رخ می دهد ولی ممکن است در مواقعی وجود نداشته باشد
– کژکاری حداقل ۶ ماه طول کشیده باشد
– کژکاری را نمیتوان به سایر اختلالات روانی یا جسمانی یا دارویی نسبت داد
علل فیزیولوژیک و روانشناختی مسبب اختلال
یکی از علل انزال دیررس تحریکات جنسی ناکافی است. مردانیکه بصورت دائم در حال تحریک جنسی هستند، ممکن است سرانجام دچار انزال دیررس و یا عدم انزال شوند. مردانیکه همیشه یک نوع از تحریک جنسی را تجربه می کنند (مثل خود ارضائی) ممکن است در مواجهه با یک تحریک جنسی متفاوت (رابطه زناشوئی طبیعی) نتوانند به ارضاء جنسی برسند.
برای رسیدن به ارضاء جنسی باید تحریکات جنسی از طریق سیستم عصبی به مغز منتقل و از مغز دوباره پیامهای ثانویه به ناحیه تناسلی ارسال و سبب انزال مرد گردند. اگر این سیستم عصبی به هر دلیلی مختل شود، سبب تاخیر در انزال و یا عدم انزال می شود. از دهه سوم زندگی فیبرهای عصبی که مخصوص هدایت سریع تحریکات عصبی هستند، رفته رفته کم می شوند، علاوه از آن با افزایش سن از حساسیت آلت تناسلی کاسته می شود، و بدین دلیل با افزایش سن، معمولا مرد دچار تاخیر در انزال می شود
– جراحی روی دستگاه تناسلی مثل جراحی پروستات/ بیماری پارکینسون/ بیماری بخش ساکرال طناب نخاعی/دیابت و…
– مصرف زیاد الکل/ کوکایین
– مصرف دارو از قبیل متیل دوپا/ فنوتیازین ها/ ضد افسردگی ها
-عوامل روانشناختی:
.ترس یا تردید در مورد حاملگی شریک جنسی
. رابطه جنسی را گناه آلود تلقی کردن
. از دست دادن جاذبه برای شریک جنسی یا توقعات شریک جنسی برای تعهد بیشتر
.اضطراب ، خشم یا براشفتگی نسبت به شریک جنسی
.بازتاب مشکلات بین فردی
. تمایلات خوداگاه یا ناخوداگاه زنا با محارم
افراد مبتلا به این اختلال معمولا از خانواده سختگیر و متعصب با دید منفی نسبت به مسایل جنسی برخاسته اند و اکثزا در روابط غیر جنسی با دیگران هم دچار مشکل هستند و نمیتوانند با کسی صمیمی شوند و بیشتر در مردان مبتلا به اختلال وسواسی جبری دیده می شود. گاها وقتی انزال میکنند ارگاسم آنها لذت بخش نیست.
تشخیص انزال دیررس
برای تشخیص انزال دیررس در ابتدا باید یک شرح حال دقیق از بیمار اخذ و معاینات لازم را انجام داد. باید موقیعت اجتماعی و فرهنگی و حالات روحی و روانی بیمار را سنجید. این بیماران نیاز به آزمایشات دقیق دارند. بطور خلاصه برای تشخیص انزال دیررس از اقدامات زیر استفاده می شود:
• آزمایشات خون از جمله آزمایشات هورمونی و قند خون
• بررسی عملکرد سیستم عصبی خودکار
• انجام تصویر برداری از نظر اختلالات مادرزادی و اکتسابی سیستم انزالی
• سیستوسکوپی
درمان انزال دیررس
لازمه درمان صحیح تشخیص دقیق علت انزال دیررس است. گاهی باید علت اصلی را برطرف کرد. ولی اکثرا نیاز به دارودرمانی پیدا می شود. گاها لازم است داروئی که بیمار مصرف می کند، عوض کرد. گاها لازم است برای بیمار روش صحیح رابطه زناشوئی را آموزش داد.
درمان شامل برطرف کردن عوامل روانشناسی و همچنین آموزش دادن جهت پایین آوردن فشارهای روانی و آموزش هایی جهت خوشایند کردن ارتباط جنسی .
داروهائیکه در درمان انزال دیررس مفید هستند به قرار زیر می باشند:
• داروهائیکه میزان دوپامین را در خون بالا می برند
• داروهائیکه گیرنده های آلفا را تحریک می کنند
• داروهائیکه بعضی گیرنده های سروتونین را تحریک می کنند
• بعضی محرکهای گیرنده های هیستامینی
. مشاوره و زوج درمانی
. سکس تراپی و ریلکسیشن و تقویت طراوت جنسی
. استفاده از ویبراتور
. روان درمانی و روانکاوی ( توقف در مرحله مقعدی)
. اموزش لذت جنسی بدون انزال
یکی از روش های درمانی دیگر روش ماستر و جانسون است که این روش به شرح زیر می باشد:
• ابتدا رابطه جنسی بدون محدودیت و مثل همیشه انجام می شود، اما نوازش کردن و بوسیدن بیشتر از سابق باید باشد.
• در مرحله بعد زن به حالت استمناء مرد را به نزدیکی مرحله ارگاسم می رساند (حتی اگر این کار مدت زمان زیادی را لازم داشته باشد.)
• در نهایت، کمی قبل از به ارگاسم رسیدن مرد، زن رابطه جنسی را از سر گرفته و انزال داخل واژن انجام می شود.