قوانین تربیت جنسی کودک
شعار بنده به عنوان روانپزشک و مشاور ازدواج و خانواده با گرایش سکسولوژی : نترسید! کودک باید بداند..
کارگاه آموزشی 6 ساعته تربیت جنسی کودک برای همکاران محترم روانشناس و مربیان در مرکز روانشناسی روان مهر در برج صدف میدان شیخ بهایی تهران روز جمعه با تدریس بنده برگزار شد. متاسفانه این مبحث بسیار مغفول در آموزشهای علمی و عملی باقی مانده است و بنده در عرض 6 ساعت فقط توانستم کلیاتی کاربردی برای علاقمندان ارائه بدهم. در این پست به چند نکته مهم آموزشی اشاره میکنم:
1- تربیت جنسی باید در کنار تربیت آموزشی و اجتماعی فرهنگی به صورت علمی آموزش داده شود.
2- کارگاههای من برای همکاران و عموم نشان میدهد که متاسفانه در خصوص این مبحث خیلی کار نشده است.
3- مهمترین مساله برای سلامت روانی جنسی همانند سازی کودک با والد همجنس و محبت نامشروط به والد غیرهمجنس بخصوص شکل گیری آن در سنین 3 تا 6 سالگی می باشد. بسیاری از اختلالات جنسی در بزرگسالی بدلیل عدم تحقق این موضوع حادث میشود.
4- کسب آگاهی و تربیت جنسی در درجه اول باید توسط والدین صورت بگیرد ولی متاسفانه در حال حاضر بیشترین آموزش توسط دوستان صورت میگیرد و آمار نشان میدهد نه والدین و نه دوستان اکثرا اطلاعات علمی و پاسخ درست به سوالات را نمیدانند.
انواع واکنش والدین به سوالات جنسی کودک :
…عدم دادن اطلاعات توسط والدین به سوالات جنسی کودک ( توهین و تحقیر: بچه پر رو، تو رو چه به این حرفها!، باز گنده تر از دهنت حرف زدی، خفه شو! فضولی نکن! این حرفها به تو نیومده، بی تربیت این هم سواله که تو میکنی// تهدید و تنبیه و باید و نباید : از این حرفها بزنی جیزت یا داغت میکنم، زندانیت میکنم// مسخره کردن : هنوز خیلی بچه ای یا دهنت بوی شیر میده، بزرگ بشی خودت میفهمی// شرمنده و ناراحت شدن : روی دست خود زدن بعد سوال و سرخ شدن و ای وای گفتن// بی تفاوتی و گریز : از پدرت بپرس، تو هنوز خیلی کوچکی و اینها رو نمیفهمی//چهره کریه و زشت ساختن از مسایل جنسی : عیبه! زشته!//منع مطلق: افتخار به اینکه کودک تا 10 سالگی از مسایل جنسی سوال نپرسیده و به اصطلاح چشم و گوش بسته است)
… دادن اطلاعات کم و غلط و نامتناسب با سن و درک کودک
( سوال کودک : من چطور دنیا آمدم ؟ از کوچه پیدات کردم! آقا کلاغه از آسمان آوردت! از بازار خریدیم! از اسمان افتادی فینگیلی!) وقتی کودک حقیقت را بفهمد میگوید والدین من دروغگو هستند و دیگر به آنها اعتماد نخواهد کرد.
… دادن اطلاعات زیاد
( توضیح طب زایمان به کودک!!، مفصل و غیرضروری)
باید توضیح ما بدون حواشی و اضافات و طولانی شدن باشد چون باعث گیجی و سردرگمی و اختلال در شکل گیری هویت میشود.
… پاسخ مناسب و آموزش صحیح
پاسخ به موقع، قابل فهم، ساده و بدون ابهام، مطابق با سن کودک بدون ترس و گناه برای تجربیات جدید و تصحیح اطلاعت غلط
این پاسخ در درجه اول به نگرش والدین در خصوص مسایل جنسی بستگی دارد
هر سوال جنسی را همه جا و از همه کس نمیپرسند( سوال کردن در خصوص مسایل جنسی خصوصی است)
سوال باید با اطلاعات پلکانی پاسخ داده شود( اگر کودک سوال نمیپرسد باید از 5 سالگی به چالش بکشید)
بهترین زمان پاسخ : زمانی که بچه شروع به سوال کردن میکند
کودک بیشتر از اینکه دنبال جواب باشه دوست داره سوال کنه بنابراین پاسخ کوتاه، واقعی و قابل فهم
5- این قوانین کلی را لحاظ کنید :
از جنسیت فرزند خود راضی باشید
استفاده از اسم مناسب هم برای کودک و هم دستگاه تناسلی( نه اسم مبهم یا مشترک دو جنس که جنسیت را واضح نشان نمیدهد مثل اشرف و اعظم و شروین و آرین( هم برای دختر هم پسر کاربرد دارند)/ خلاصه نکردن اسم طوری که فرد شناخت از نام واقعی خود ندارد مثلا سعیده رو سعید یا مجتبی را مجی صدا زدن/ گفتن اسم واقعی دستگاه تناسلی به کودک نه اسمهای تخیلی و بی معنا : پسرها: آلت، بیضه، باسن/ دخترها: واژن ( مهبل)، پستان)
توصیف کردن مردانه و زنانه( چه دختر نازی، خوشگلی، دخترم یه پا خانم شده….چه پسر شجاعی، چه پسر مردی، بعد از بابا پسرم مرد خانه است)..نگوییم ماشاالله دختر من برای خودش مردی است!!! بزرگترین هنر دختر این است که زن باشد نه مرد یا نگوییم چه پسره نازی!
تایید و تشویق ( دختر رقص زیبای زنانه، سلیقه خوب زنانه…پسر من خیلی خوب بلده وسایل بازیش رو تعمیر کنه، از آچار استفاده کنه)
نقشها و رفتارها: دختر: آشپزی و خیاطی..پسر: تعمیرات( گاها نقش مختلط در کودک و والدین برای یادگیری بیشتر: مادر رانندگی و اشپزی، پسر کمک به اشپزی و کار با آچار)
اسباب بازی و لباس مطابق با جنسیت( عدم رعایت آن تا 1.5 سالگی مشکل چندانی ایجاد نمیکند)
اکثر بازی ها کودکانه با همجنس و هم سن وسالان ( گاها هم برای آشنا شدن با نقش جنس مخالف، بازیهای جنس مخالف اشکال ندارد)
تخریب نکردن جنسیت ( مثلا دخترها ضعیف اند پسرها قوی باعث میشود دختر از نقش زنانه بدش می آید)
عدم تبعیض بین دختر و پسر
وقت گذاشتن پدر برای پسر و مادر برای دختر مخصوصا در 3 تا 6 سالگی